قدرت و امکانات کارتهای گرافیکی سری RTX 40 انویدیا مشخص شد

انویدیا، سلطان بلامنازع بازار کارت گرافیک، با سری RTX 3000 رکورد فروش را شکست. با اینکه این شرکت از نظر سهم بازار و عملکرد، موفقتر از رقیب خود AMD است. اما دست از کار و تلاش بر روی پردازندههای گرافیکی جدید خود برنمیدارد. بر اساس اطلاعاتی که توسط کاربر توییتر Kopite7kimi به بیرون درز کرده است، NVIDIA به زودی کارت گرافیک سری RTX40 خود را با نام Lovelace منتشر خواهد کرد. این پردازنده به افتخار ریاضیدان مشهور جهان آدا لاولیس که اولین برنامهنویس کامپیوتر در تاریخ بود، نامگذاری شده است.
با اینکه باورش سخت است که با کمبود تراشهها، کارت گرافیک سری RTX40 به بازار عرضه شود. اما طبق روال گذشته که گرافیکهای سری RTX 30 بیش از یک سال پیش عرضه شدند. شرکت NVIDIA آماده نمایشی جدید میشود. اما اینکه سری جدید کارت گرافیکهای NVIDIA برای گیمرها مناسبتر است یا ماینرها، هنوز مشخص نیست. PCGames اخیرا یک متن از حساب کاربری توییتر kopite7kimi منتشر کرده است. که در آن خبر از گرافیک سری RTX40 به نامهای 4090، 4080 و 4070 در پاییز 2022 آمده است. اما هنوز مشخص نیست که این بازه زمانی برای معرفی یا برای عرضه کامل این سری گرافیکی عنوان شده است.
شایعات پیرامون کارت گرافیک سری RTX40
به گزارش سرتکس ، برخی شایعههای قدیمیتر خبر از تاریخ عرضه لاولیس به عنوان جانشین انویدیا امپر در اکتبر 2022 دادهاند. با فرض اینکه آخرین شایعه صحت داشته باشد، انویدیا نقشه راه را تغییر داده است. کارتهای گرافیک RTX 40 انویدیا بر اساس فناوری 5 نانومتری TSMC ساخته خواهند شد. و عملکردی دو برابر بهتر از کارتهای سری 30 خواهند داشت. سرعتشان نیز حدودا 2.2 گیگاهرتز بهتر خواهد بود. البته این قابلیتها با قیمت بیشتر و مصرف انرژی بالاتر همراه است. حال این سوال مطرح میشود که انویدیا از معماری Multi-Chip-Module (MCM) در کارتهای جدید استفاده خواهد کرد؟
کارتهای گرافیک سری RTX 40 انویدیا بر اساس معماری Ada Lovelace و احتمالاً مبتنی بر فرآیند TSMC N4 هستند. همچنین انتظار میرود انویدیا مدلهای رده بالایی مانند RTX 4090 را با مدلهای 4080 و 4070 عرضه کند و سپس به سراغ گزینههای اقتصادیتر برود.
Whistleblower همچنین جدولی (تصویر زیر) از تنظیمات GPU AD102 برای استفاده در کارت گرافیک پرچمدار جدید انویدیا به اشتراک گذاشته است.
با توجه به عناصر فاش شده، این تراشه می تواند حاوی 96 مگابایت حافظه نهان L2 باشد که 16 برابر بیشتر از نسل قبلی است. شایعات همچنین حاکی از آن است که RTX 4090 دارای TGP 600 وات (یا بیشتر) خواهد بود، که باعث می شود گیمرهای حرفه ای کمتر کارت گرافیک خود را اورکلاک کنند.
طبق جدیدترین اخبار تکنولوژی سخت افزار ،برای RTX 4080، احتمالاً از پردازنده گرافیکی AD103 با 16 گیگابایت حافظه GDDR6X و 400 وات قدرت استفاده خواهد کرد و RTX 4070 احتمالاً از پردازنده گرافیکی AD104 با 12 گیگابایت GDDR6 و 300 وات حافظه استفاده خواهد کرد.
ویژگی های کارت های گرافیک RTX 40 انویدیا
بر اساس اطلاعات فاش شده، انویدیا حداقل 6 کارت گرافیک جدید را با معماری آیدا لاولیس به بازار عرضه میکند که شامل AD102 تا AD107 و AD10B میشود. پنج SKU اول برای دسکتاپ و لپتاپها توسعه پیدا میکنند و در ورکاستیشنها هم به کار میروند. آخرین مدل ظاهرا مربوط به نسل بعدی تراشه تگرا میشود.
قوی ترین مدل این خانواده، پردازشگر گرافیکی AD102 است که احتمالا در جیفورس RTX 4090 و RTX 4080 Ti مورد استفاده قرار میگیرد و از 144 پردازنده جریانی بهره میبرند که 71 درصد نسبت به GA102 بیشتر است. همچنین در این پردازشگر با 18,432 هسته کودا روبهرو میشویم. با توجه به گزارشها مبنی بر قدرت پردازشی و البته توان بالای گرافیک پرچمدار بعدی انویدیا، به نظر میرسد این اطلاعات درست باشد.
در کنار تعداد افزایش پردازندههای جریانی، میزان حافظه کش L2 هم افزایش پیدا میکند. در مدل پرچمدار کارت های گرافیک RTX 40 با 96 مگابایت حافظه L2 روبهرو میشویم که رشد 16 برابری را نسبت به GA102 نشان میدهد. مدلهای بعدی هم به ترتیب 64، 48 و 32 مگابایت کش L2 خواهند داشت که تمام آنها با پیشرفت همراه است.
پیشنهاد میکنیم مقاله معرفی و بررسی کامپیوتر all in one مایا MA24 B10 را نیز مطالعه فرمایید.
در بخش باس مموری هم در AD102 با رابط کاربری باس 384 بیتی روبهرو میشویم. برای AD103 از رابط 256 بیتی، برای AD104 از رابط 192 بیتی و در نهایت برای AD106/AD107 از رابط 128 بیتی استفاده میشود.
انتظار میرود کارت های گرافیک RTX 40 در نیمه دوم سال جاری میلادی از راه برسند و شاهد رقابت جذابی میان آنها و کارتهای گرافیک AMD باشیم.
گرافیک AD103 جایگزین GA103 میشود و از 84 پردازنده جریانی بهره میبرد. بقیه مدلها یعنی AD106 ،AD104 و AD107 به ترتیب 60، 36 و 24 پردازنده جریانی دارند که رشد 20 تا 25 درصدی را از خودش نشان میدهد.
معماری کارتهای گرافیکی نسل امپر (Ampere) انویدیا به کارت گرافیکیای نظیر RTX 3090 اجازه میدهد تا در میزان ترافلپس به عدد 35.58 در FP32 برسد. این امر در حالی رخ میدهد که طبق گفتهها پردازندهی گرافیکی GeForce RTX 3090Ti حدود 40 قدرت خواهد داشت.
بنابراین، یک کارت گرافیک RTX 4090 (بر پایهی پردازندهی گرافیکی AD102) از 90 ترافلپس بهره میبرد و این عدد 2.5 برابر بیشتر از تعداد ترافلاپسهای RTX 3090 است. وبسایت NotebookCheck نشان میدهد که چگونه یک RTX 4090 Ti ارتقا یافته براساس ریزمعماری نسل بعدی Lovelace میتواند از نظر تئوری حتی از 100 ترافلپس نیز فراتر برود. حال این اعداد را در قیاس با توان خروجی کارتهای گرافیکی کنسولهای پلی استیشن 5 و ایکس باکس سری ایکس قرار دهید که به ترتیب میزان 10.28 و 12.15 قدرت دارند.
اما نکتهی جالب این است که با توجه به این تعداد از ترافلپس، این ادعا شایعاتی مبنی بر نیاز کارتهای گرافیکی RTX 4090 یا RTX 4090 Ti به یک منبع تغذیهی عظیم 1200 واتی را تایید میکند.
همچنین، Greymon55 خاطرنشان کرد که کارتهای گرافیکی Lovelace از نظر عملکرد نیز حدود دو برابر نسبت به GeForce RTX 3090 بهتر خواهند بود. با در نظر گرفتن مشخصات فنی شایعه شده، این ادعا میتواند تاحدود زیادی واقعی باشد. بر اساس این شایعات، کارت گرافیکی RTX 4090 علاوه بر دارا بودن 18432 هستهی CUDA از 24 گیگابایت حافظهی اختصاصی GDDR6X با سرعت کلاک بین 2.3 تا 2.5 گیگاهرتز نیز بهره میبرد. با استناد به این شایعات، پردازندههای گرافیکی نسل بعدی انویدیا در ماه سپتامبر سال 2022 وارد بازار خواهند شد.