هزینه گس فی چیست و نحوه محاسبه آن چگونه است؟

اگر فردی برای نخستین بار به حوزه رمزارزها پای بگذارد، کمی احساس بیگانگی را تجربه خواهد کرد. زیرا با عباراتی چون «هودل کردن»، «فومو»، «نهنگ‌ها» و… مواجه می‌شود که در نگاه اول، بسیار گیج کننده به نظر خواهند رسید.

در میان عبارات بی‌پایان دنیای کریپتو، نامی وجود دارد که به شکلی ویژه توجه ما را به خود معطوف می‌سازد. بسیاری آن را شاخص‌ترین نقطه ضعف اتریوم قلمداد می‌کنند. بسیاری هم در صدد برطرف سازی مشکلات آن قدم برداشته‌اند. این اصطلاح پر سر و صدا، چیزی نیست جز گس فی یا همان کارمزد شبکه!.

به گزارش سرتکس ،حتماً شما هم در مورد رکوردشکنی قیمت توکن‌های NFT شنیده‌اید. در واقع با تولید هر مجموعه جدید از این توکن‌ها، رکوردشکنی‌های جدیدی اتفاق می‌اُفتد. طبیعتاً برای تولید NFTها نیاز است تا با استفاده از قراردادهای هوشمند بر بستر شبکه‌های بلاکچین، طبق قوانین خاصی عمل شود. برای این کار نیز به پرداخت هزینه نیاز خواهد بود. در ادامه قصد داریم تا مهم‌ترین هزینه تولید NFT یعنی گس ان اف تی «Gas NFT» را مورد بحث و بررسی قرار دهیم. اما قبل از آن تعریفی از خود مفهوم گس‌فی ارائه خواهیم داد تا ببینیم که در نهایت گس‌فی در مورد NFTها به چه صورت محاسبه می‌شود. اگر مفاهیم نامبرده برای شما نیز جای کنجکاوی دارند، حتماً‌ با ما همراه شوید.

گس فی «GAS FEE» چیست؟

هزینه گس هزینه‌ای است که کاربران برای انجام تراکنش در بلاک چین اتریوم می‌پردازند. گس برای جبران انرژی محاسباتی و منابعی استفاده می‌شود که برای اعتبارسنجی تراکنش‌ها و گنجاندن آن‌ها در بلاک چین توسط ماینرها مصرف می‌شود. به عبارت دیگر، هزینه‌های گس بازتابی از میزان توان محاسباتی مورد نیاز برای ثبت تراکنش در شبکه بلاک چین اتریوم است.

هزینه گس هزینه‌ای است که کاربران برای انجام تراکنش در بلاک چین اتریوم می‌پردازند.

هزینه‌های گس بر حسب gwei می‌باشد که کسری کوچک از اتر (ETH)، توکن اصلی شبکه اتریوم است. یک واحد gwei معادل یک میلیاردم اتر است – یعنی 1 نانو اتر یا 0.000000001 ETH.

طبق جدیدترین اخبار NFT ها ،هزینه گس بسته به پیچیدگی تراکنش و ترافیک شبکه در نوسان است. به طور طبیعی، معامله‌ای که به قدرت محاسباتی بیشتری نیاز دارد، مستلزم کارمزدهای بالاتری است. همچنین، انجام تراکنش‌ها در دوره‌های اوج ترافیک در شبکه اتریوم، هزینه‌های هنگفتی را در بر دارد. هزینه های گس را می‌توان با خدمات کامیون حمل بار مقایسه کرد که در آن کالاها همسانِ معاملات هستند. هر چه کالاهای حمل شده از نقطه الف به ب سنگین‌تر باشد، سوخت یا گس بیشتری مصرف می‌شود. در عین حال، در صورت شلوغی جاده، کامیون‌ها نیز برای رسیدن به مقصد، سوخت بیشتری مصرف می‌کنند. خدمات کامیون همچنین جابجایی کالاهای مشتریانی را که مایل به پرداخت بیشتر از قیمت پایه هستند، در اولویت قرار خواهد داد.

برای درک بهتر مفهوم کارمزد، می‌توانیم آن را به هزینه ارسال یک کالا تشبیه کنیم. گاهی اوقات کالای مورد نظر ما مسیر پر پیچ و خمی را طی می‌کند تا به دست ما برسد. یا در ساعتی نامناسب در طول روز کالایمان را خریداری می‌کنیم. در این شرایط، نباید انتظار داشته باشیم که از احتساب هزینه ارسال آن محصول صرف نظر شود.

هزینه گس برای یک هنرمند به چه معناست؟

هنرمندان و سازندگان می‌دانند که پرداختن به NFT ها در شبکه اتریوم به دلیل هزینه‌های گس می‌تواند گران باشد. اما آنها این را هم می‌دانند که هزینه‌های گس NFT بهایی است که برای ایجاد، فروش و خرید NFT باید پرداخت شود. البته این موضوع بر سازندگان و هنرمندان NFT تاثیر بسزایی دارد. بنابراین، هزینه گس برای هنرمندان چه معنایی دارد؟

هزینه گس با ارزش مطلق دارایی دیجیتال ارتباطی ندارد و در برخی موارد ممکن است از قیمت دارایی‌های عرضه شده برای فروش بیشتر باشد.

برخلاف تصور رایج، NFT ها همیشه با مبالغ شش رقمی به فروش نمی‌رسند. بیشتر آنها با قیمت متوسط و به قیمت چند صد دلار آثارشان را می‌فروشند و بسیاری از آنها ممکن است اصلا فروخته نشوند. با توجه به اینکه برای ایجاد و فروش NFT خود باید هزینه گس بپردازید، ممکن است به جای کسب سود، پول از دست بدهید. بدتر از آن، پیش بینی اینکه چه مقدار هزینه برای گس می‌پردازید آسان نیست زیرا قیمت مدام در حال تغییر است.

قیمت بالای گس به این معنی است که هنرمندان ممکن است ایجاد سودآوری و فروش سودآور آثار خود را چالش برانگیز بدانند. برخی از هنرمندان برای مقرون به صرفه‌تر کردن NFT های مرتبط با آثار هنری خود در هنگام افزایش کارمزد، ممکن است سعی کنند قیمت کلی اثر هنری را برای جبران هزینه گس کاهش دهند. با این حال این یک چالش جدید است. زیرا خریداران ممکن است ارزش کار را کمتر بدانند چون آنها باید تصمیم بگیرند که آیا ارزش دارد درصد بیشتری از کل هزینه را برای هزینه‌های گس خرج کند یا خیر.

همچنین پیشنهاد میکنیم مقاله : راه اندازی موزه NFT در اوکراین ، را مطالعه فرمایید.

هزینه گس با ارزش مطلق دارایی دیجیتال ارتباطی ندارد و در برخی موارد ممکن است از قیمت دارایی‌های عرضه شده برای فروش بیشتر باشد. این امر به ویژه برای هنرمندان جدید  که هنوز نام خود را بصورت گسترده بر سر زبان‌ها نیانداخته‌اند دشوار است. اساساً برای هنرمندی که شهرت کافی را نداشته باشد ممکن است فروش آثار هنری خود دشوار باشد زیرا برای جذب قیمت‌های بالاتر باید هزینه‌های اضافی بپردازد.

چرا باید هزینه گس پرداخت شود؟

طبیعتاً برای انجام هر تراکنش در شبکه بلاکچین اتریوم، باید یک سری مراحل محاسباتی انجام شود. هر مرحله از این فعالیت‌ها نیز برای انجام به منابع نیاز دارند. حالا باید کسی باشد که برای استفاده از این منابع هزینه کند. ماینرها یا سیستم‌های استخراج کننده شبکه، این هزینه‌ها را از جیب خود پرداخت نمی‌کنند. بنابراین، این کاربران نهایی هستند که باید برای استفاده از منابع جهت اجرای تراکنش در بلاکچین هزینه بپردازند. البته در پرداخت گس، موضوع امنیت نیز پوشش داده می‌شود. به‌طوری که به دو دلیل عمده‌ی زیر می‌توان پرداخت گس در شبکه اتریوم را یک موضوع مهم و قابل توجه تلقی کرد:

تأمین توان پردازشی ماینرها

کلیه تراکنش‌هایی که روی شبکه اتریوم انجام می‌شوند، به مقدار مشخصی «توان پردازشی» نیاز دارند. حالا گس‌فی هزینه‌ای است که ماینرها در ازای تأمین کردن توان پردازشی این شبکه دریافت می‌کنند.

تأمین امنیت شبکه

پرداخت هزینه گس در شبکه بلاکچین اتریوم، همچنین باعث افزایش امنیت این شبکه می‌شود. وقتی کاربر مجبور باشد برای انجام هر تراکنش‌ در این شبکه هزینه پرداخت کند، امکان انجام تراکنش‌های هرز «Spam» یا غیرمعتبر در آن به حداقل می‌رسد. به همین خاطر است که شبکه اتریوم را به عنوان یک شبکه بسیار امن می‌شناسند!

البته باید بدانید که هزینه گس در شبکه اتریوم از دیگر شبکه‌های بلاکچینی بالاتر است و این برای اتریوم یک محدویت محسوب می‌شود. چراکه بسیاری از توسعه دهندگان و کاربران به سمت استفاده از شبکه‌های دیگر تمایل پیدا می‌کنند تا هزینه گس کمتری پرداخت کنند. با این وجود اتریوم همواره تلاش می‌کند که بهتر بتواند هزینه گس شبکه خود را مدیریت کند!

چگونه از هزینه گس برای ضرب کردن NFT استفاده می‌شود؟

مینت (ضرب کردن NFT) یک NFT فرآیند تبدیل فایل‌های دیجیتال به دارایی‌های دیجیتال ذخیره شده در بلاک چین را توصیف می‌کند. مانند هر تراکنش دیگری در بلاک چین اتریوم، ضرب یک NFT نیازمند محاسبات منابع فشرده از سوی ماینرها است. کارمزد گس به عنوان راهی برای جبران مخارج ماینرها برای کمک به ثبت تراکنش کاربران در بلاک چین (و در این مورد، ضرب NFT) در نظر گرفته شد.

برای هنرمند، ضرب NFT نسبتا آسان است و کمی شبیه بارگذاری یک ویدیو در یوتیوب است. هنگامی که فایل را آپلود کردید، باید هزینه گس را که از کیف پول دیجیتال شما می‌آید تأیید کنید. وقتی هزینه را پرداخت کردید، فرآیند ضرب شروع می‌شود. از آنجایی که هزینه‌های گس مستقیماً به ارزش NFT مربوط نمی‌شود، فروشندگان و خریداران هنر دیجیتال ممکن است در یک تراکنش ضرر کنند. به عبارت دیگر، هزینه‌های شما می‌تواند بیشتر از چیزی باشد که برای NFT دریافت می‌کنید. ( و یا حتی می‌پردازید!)

چرا ضرب کردن یک NFT به هزینه گس نیاز دارد؟

مینت یا ضرب کردن عمل ایجاد NFT در بلاک چین است. از آنجایی که بلاک چین‌ها شبکه‌های غیرمتمرکز هستند و متعلق به یک مقام مرکزی نیستند، توسط ماینرهایی که NFTها را ضرب می‌کنند نگهداری می‌شوند. ماینرها از قدرت محاسباتی خود استفاده می‌کنند و در ازای آن انتظار دارند پرداختی برای پوشش زمان و منابع آنها باشد.

هزینه‌های گس با تشویق ماینرهایی که تراکنش‌های کاربر را اعتبارسنجی و به بلاک چین اضافه می‌کنند، به کارکرد بلاک چین کمک می‌کند. از آنجایی که ماینرها برای کار دستمزد دریافت می‌کنند، تلاش خواهند کرد تا در هزینه‌های گس بیشتر درآمد داشته باشند و در نتیجه امنیت شبکه را افزایش دهند. انگیزه بیشتر به این معنی است که ماینرها تمایل بیشتری به صرف منابع اعتبارسنجی تراکنش‌ها برای ایمن سازی بلاک چین دارند. این همچنین سرعت تراکنش را بهینه می‌کند زیرا منابع محاسباتی بیشتری به عملیات استخراج اختصاص داده می‌شود.

هزینه گس برای NFT چقدر است؟

حالا که فهمیدیم گس ان اف تی یک موضوع جدی است و نمی‌توان از آن فرار کرد، بهتر است ببینیم که مقدار این هزینه چقدر است. هزینه گس هم در مرحله ایجاد کردن توکن NFT و هم در مراحل مبادله آن اعمال می‌شود. به همین خاطر در رابطه با پرداخت گس ان اف تی می‌توان چنین حالت‌هایی را بررسی کرد:

ایجاد NFT

هزینه‌های گس برای تولید و فروش NFT در هر بازار متفاوت است. بازار اوپن‌سی «OpenSea» به عنوان یکی از بهترین بازارهای فروش NFT، از فروشندگانی که به تازگی وارد آن شده‌اند می‌خواهد قبل از اولین فروش NFT خود دو کارمزد بپردازند. اولین کارمزد برای مقداردهی اولیه حساب استفاده می‌شود و مبلغ آن حدود ۷۰ تا ۳۰۰ دلار آمریکا است. کارمزد دوم نیز دسترسی پلتفرم اوپن‌سی به NFT را فراهم می‌کند که تقریباً ۱۰ تا ۳۰ دلار هزینه دارد. البته، مبلغ اسمی که باید پرداخت شود، ثابت نیست. هزینه‌های گس در OpenSea می‌تواند بیشتر یا کمتر از مقادیر اعلام شده باشد. بنابراین برای مشاهده به‌روزترین کارمزدها می‌توانید در زمان اقدام خود، شرایط بازار اوپن‌سی را بسنجید. موضوع دیگری که باید بدانید این است که در هنگام فروش NFT، باید 2.5 درصد از قیمت OpenSea را نیز پرداخت نمایید.

میزان هزینه گس در بازار فانداوشن «Foundation» که دیگر بازار NFT است، غیر قابل پیش‌بینی است. با این حال، این بازار 15 درصد از کل قیمت فروش اولیه را به عنوان هزینه خدمات در بازار دریافت می‌کند. برخی از کاربران این پلتفرم اعلام کرده‌اند که هزینه ایجاد یک NFT در این بازار حدود 120 دلار است. با این حال، چندین سازنده دیگر تا 400 دلار بابت این موضوع پرداخت کرده‌اند. در هریک از بازارهای NFT‌ دیگر نیز مقدار هزینه گس ان اف تی متفاوت است و هزینه ثابتی را در بر نمی‌گیرد.

فروش NFT

وقتی یک NFT را برای فروش فهرست می‌کنید، بیشتر بازارها هیچ هزینه‌ای برای آن دریافت نمی‌کنند، اما برخی از آن‌ها بلافاصله هزینه خدمات را دریافت می‌کنند. برخی‌ها این هزینه را هنگام فروخته شدن NFT به همراه هزینه‌های گس مورد نیاز برای تکمیل فروش دریافت می‌کنند. برخی دیگر از بازارها نیز از مدلی پیروی می‌کنند که در آن خریدار هزینه گس را هنگام فروش NFT با قیمت ثابت می‌پردازد. هنگامی که NFT را به حراج می‌گذارید، اکثر بازارها از شما می‌خواهند که هزینه‌های گس را بپردازید تا بالاترین پیشنهاد را بپذیرید.

خرید یا فروش مجدد NFT

این فقط فروشندگان نیستند که باید با مشکل هزینه گس روبه‌رو شوند. هر زمان که یک NFT سفارش می‌دهید یا حتی آن را لغو می‌کنید، باز هم باید هزینه گس آن را بپردازید. انتقال NFT به کیف‌پول شخص دیگری نیز مستلزم پرداخت گس ان اف تی است. علاوه بر این، هنگامی که NFT را مجدداً می‌فروشید، مقداری وجوه بر اساس حق امتیاز تعریف شده در قرارداد هوشمند به سازنده اولیه آن ارسال می‌شود. با این وجود، یک سری هزینه‌های معمولی گس مربوط به فروش NFT هم همچنان وجود دارد!

هزینه مینت یک NFT چقدر است؟

هزینه‌های مینت یک NFT در دسته های زیر قرار می‌گیرد:

هزینه‌های گس – برای تراکنش و ذخیره NFT شما در بلاک چین

کارمزد حساب – توسط بازار NFT که شما انتخاب کرده‌اید، شارژ می‌شود

هزینه‌های فهرست – هزینه‌ای برای لیست فروش

قیمت ها از بلاک چین به بلاک چینی دیگر متفاوت است. حتی تفاوت قیمتی بین تراکنش‌های یک بلاک چین وجود دارد. این کارمزدها به عوامل مختلفی از جمله میزان داده استفاده شده، سرعت تراکنش و زمان روز بستگی دارد.

در حال حاضر، هزینه گس اتریوم از یک کارمزد پایه و یک انعام تشکیل شده است.

هزینه مینت یک NFT بسیار متغیر است. هنگامی که به فیات تبدیل می‌شود، هزینه می‌تواند از 1 دلار تا 500 دلار یا بیشتر متغیر باشد. سازندگان می‌توانند از بین چندین بازار NFT انتخاب کنند که هر پلتفرم هزینه‌های متفاوتی را دریافت می‌کند.

اتریوم

قیمت اتریوم در سال‌های اخیر افزایش یافته و این کوین قربانی محبوبیت خودش شده است. ظرفیت این شبکه محدود است و هر چه تعداد افرادی که از این پلتفرم استفاده می‌کنند بیشتر باشد، شلوغی آن نیز بیشتر می‌شود. از آنجایی که هزینه گس به عرضه و تقاضا بستگی دارد، هزینه‌ها نیز افزایش یافته است. در حال حاضر، هزینه گس اتریوم از یک کارمزد پایه و یک انعام تشکیل شده است. هزینه پایه مربوط به شبکه است و انعام به ماینر پرداخت می‌شود.

 کل کارمزد تراکنش = واحدهای گس (محدود) × (کارمزد پایه + انعام)

محدودیت هزینه گس 21000، هزینه پایه 100 و انعام 20 gwei، کل هزینه 2520000 gwei یا 0.00252 ETH است. این معادل حدود 7.49 دلار خواهد بود (2971.81 دلار با توجه به قیمت روز اتریوم).

استخراج NFT در اتریوم ممکن است گران باشد. هزینه‌های گس استخراج NFT به دلیل تقاضا در شبکه و قیمت فعلی ETH در نوسان است. کارمزدهای گس در دوره‌های تقاضای بالا به اوج خود می‌رسد زیرا کاربران برای افزودن تراکنش‌های خود به بلاک‌ها رقابت می‌کنند. جدا از کارمزد گس، برخی از بازارهای NFT نیز هزینه اندکی را برای کارمزدهای معامله دریافت می‌کنند که درصدی از هزینه NFT معامله شده است. هزینه‌های ضرب NFT حتی گاها به 500 دلار در هر تراکنش نیز رسیده است.

بازارهای NFT مانند Rarible و OpenSea به هنرمندان این امکان را می‌دهند که مینتینگ را به راحتی انجام دهند که به شما امکان می‌دهد تا زمانی که کسی آن را بخرد، استخراج (افزودن) NFT خود را در بلاک چین به تعویق بیاندازید. این سیستم ضرب کردن که به ضرب کردن تنبل (Lazy Minting) معروف است، موانع ورود سازندگان را کاهش می‌دهد. این به ویژه برای هنرمندان تازه وارد زمینه مفید است، زیرا آنها هنوز نمی‌دانند که آثارشان با چه قیمتی به فروش می‌رسد.

هنرمند می‌تواند با استفاده از این سیستم مینتینگ، پرداخت را به زمان فروش موکول کند. هزینه گس در همان معامله از فروش کسر می‌شود و خریدار معمولاً به جای فروشنده یا پدیدآورنده، هزینه گس را پرداخت می‌کند. در غیر این صورت، می‌توانید ضرب کردن معمولی را انتخاب کنید. این به این معنی است که هر بار که کسی بخواهد توکن شما را بخرد، هزینه گس را پرداخت می‌کنید. در بلاک چین سولانا همچین ویژگی‌ای وجود ندارد اما هزینه‌های گس بسیار کمتر از اتریوم است.

سولانا

اگرچه اتریوم محبوب‌ترین بلاک چین است اما تنها موردی نیست که NFT‌ها را ضرب و ذخیره می‌کند. موارد دیگری نیز وجود دارد، از جمله شبکه‌های پالی‌گان (Polygon) و سولانا (Solana). سولانا محبوبیت زیادی پیدا کرده است و حتی می‌تواند اتریوم را به عنوان شبکه بلاک چین پیشرو از بین ببرد. این شبکه در حال حاضر دومین بلاک چین بزرگ از نظر حجم تراکنش پس از اتریوم است. در این بلاکچین برخلاف اتریوم، کارمزدها معمولاً به دلیل ازدحام شبکه افزایش نمی‌یابد. هزینه‌های سولانا نیز به طور قابل توجهی کمتر از هزینه‌های اتریوم است.

سازندگان هنگام مینتینگ NFT در شبکه سولانا سه تراکنش بلاک چین انجام می‌دهند. دو تراکنش تأیید و دیگری برای فهرست کردن NFT انجام می‌شود. هر تراکنش در سولانا حدود 0.00045 SOL هزینه دارد که در ابتدای مارس 2022 حدود 0.04 دلار بود.

آیا می‌توانیم یک NFT را به صورت رایگان ایجاد کنیم؟

اوپن‌سی «OpenSea» یکی از پلتفرم‌هایی است که امکان ایجاد NFT رایگان را فراهم کرده است. با این وجود، همان‌ طور که قبلاً هم اشاره کردیم، این پلتفرم همچنان 2.5 درصد از ارزش فروش نهایی NFT شما را دریافت خواهد کرد. اما به هر‌حال با این روش‌ها که علاوه بر اوپن‌سی، در دیگر بازارهای NFT مانند پالیگان، راریبل و… هم ارائه شده، می‌توان در ابتدا، NFT را بدون هزینه ایجاد کرد و این برای برخی از هنرمندان و توسعه‌دهندگان یک امتیاز محسوب می‌شود. در وصف بیشتر این روش می‌توان گفت:

برای ایجاد NFT به‌صورت رایگان باید از گزینه لزی منتینگ «Lazy Minting» بازارهای NFT استفاده شود. لزی مینتینگ به هنرمندان و سازندگان NFT این امکان را می‌دهد تا NFTهای خود را بدون هزینه اولیه مینت «Mint» کنند (مینت کردن به فرآیند ضرب و ایجاد NFT اشاره دارد).

با استفاده از روش لیزی مینتینگ، فرآیند ثبت NFT در بلاکچین تا زمانی که NFT فروخته نشود، انجام نمی‌شود. بنابراین قیمت فروش NFT هزینه کارمزد مینت را نیز پوشش می‌دهد. با این وصف، این خریدار است که مسئول مینت کردن توکن است نه خالق آن!!

در لیزی مینتینگ، ایجاد NFT با تأخیر انجام می‌شود. چراکه فقط NFT‌های فروخته‌شده مینت می‌شوند.

این روش در محبوب‌ترین بازارهای NFT ارائه شده تا همه هنرمندان دیجیتال و سازندگان NFT بتوانند در معرض دید بیشتر قرار بگیرند.

اما این روش صرفاً فرآیند تولید NFT برای سازندگان را هموارتر می‌کند، اما در نهایت هزینه گس توسط خریدار پرداخت خواهد شد. با این حال برخی از پلتفرم‌ها مانند سولانا هستند که اصلاً چنین امکانی را هم ارائه نداده‌اند!!